De herfstvakantie begint en de camper blijft in Bertem op de oprit staan. Wij vertrekken net zoals in de zomer wel opnieuw met z’n drieën, maar rijden met de Berlingo richting Berlijn. Al in het voorjaar boekten we een tussenstop in Bückeburg om vandaaruit naar de hoofdstad verder te reizen voor een paar dagen levensgenieten. We vieren aan de vooravond van Allerheiligen een huwelijksverjaardag en daar hoort ook Wouter bij. No Name. No limits. Onze reisgezel houdt van verfijnde gastronomie, wij van hem en zijn fijne compagnie. De camaraderie is grenzeloos en goed zoals het is. No boundaries in Bärlin.

Route via Google

Zaterdag 28 oktober 2023

Traject: Bertem – Bückeburg, 410 km

De laatste bagage verdwijnt in de koffer en de voordeur gaat achter ons dicht. Dag Billy, flink zijn he! Net wanneer we aanstalten maken om te vertrekken komt de sympathieke buurvrouw eraan. We ontvoeren hem een week, lach ik. Waarheen gaat de reis? Berlijn. Oh wow met de mobilhome? Neen dit keer niet, een huurappartement. Allez, we zijn er mee weg. Mocht er iets zijn, moet ze maar een bericht sturen. Als het huis in brand staat, bel ik wel zegt ze nog. Zeker doen, maar hopelijk eerst de brandweer! Want met zijn housesitter weet je nooit. In zeven dagen tijd kan er toch geen ramp gebeuren? Tot over een week, we brengen hem veilig terug!

Wouter mag voorin, een reprise van onze laatste camperreis. Kort voor de middag rijden we de E314 op richting Aken/Maastricht om ter hoogte van Sittard een afsnee naar Düsseldorf te nemen. Voorbij Wuppertal en Dortmund bereiken we de A2. Die brengt ons vandaag en morgen met de onoverkomelijke wegenwerken naar onze eindbestemming. Eerste halte: Pott’s Brau & Backhaus in Oelde. Een ritueel sinds we daar in de paasvakantie van 2018 toevallig eens met de camper stonden. We worden pas rond 18 uur bij de Hofapotheke in Bückeburg verwacht en inchecken bij het Brauhaus, kan tot ’s avonds laat. Gehaast zijn we dus niet.

Bier her!

In de paasvakantie van 2019 deden we exact hetzelfde met Wouter en zijn toenmalige lief. Deze keer reserveerde ik voor de zekerheid een tafel voor drie want met Kristof en Marianne op dezelfde trip in 2021 bleek die Hofapotheke volzet. Alleen de guitige glimlach van hun hongerige kleuter bezorgde ons toen nog een plekje aan de Stammtisch. De herinneringen aan die eerdere congés vloeien rijkelijk mee met het bier onderwijl we wachten op een late lunch. Wat onze compagnon-de-route betreft, weet ik het niet zo goed, want die toont zich makkelijk content. Maar voor mij en Cris voelt het altijd een beetje als thuiskomen: Heimatgefühl.

Na een Bierkutscher-Teller en Brauer-Flammkuchen overgoten met een paar potten Landbier en een Kristal vatten we de laatste kilometers aan. Weliswaar iets later dan gedacht, maar zonder files halen we het nog net. Als ik de Berlingo op zijn staart duw, kunnen we zelfs nog inchecken vóór het avondeten. Weer eten, jammert Wouter? Buikje vol! Liefst wil Cris eerst nog de sleutels gaan ophalen bij het hotel. Net om hem ter wille te zijn, maak ik wat extra vaart op de Autobahn en wel tot ergernis van mijn getrouwde vent. Hij wordt op de achterbank aan Duitse snelheden dooreengeschud. Vindt gij dat verstandig zo rap rijden? Euh ja. Einde discussie.

Herbstmarkt

Een klein uurtje later heeft mijn iPhone naar Parkplatz am Schloßbach in de Schloßgartenstraße genavigeerd. Dat is precies een andere locatie dan ik eigenlijk had verwacht. Bij nader inziens stonden we vorige keer bovendeks in een Parkhaus op de Ernst-Kestner-Straße en dat was vlakbij het hotel. Daar waren we toevallig geraakt nadat we onze vrienden naar de camperplaats aan het kasteel waren voorgereden. Ach kijk, de Berlingo staat nu gratis geparkeerd en ver stappen is het volgens Google niet. Door een najaarsfoor is het wel drukker dan normaal in de Altstadt en onze lieverd dacht er thuis niet aan een aparte tas in te pakken voor de eerste nacht. Hij sleurt noodgedwongen zijn grote reiskoffer mee, kris kras over hobbelige kasseitjes tussen slenterende mensen.

Rekketekketek, de kleine wieltjes ratelen tot voor de pui van het hotel. Daar vraag ik toch maar: zal ik effe helpen? Nee hoor, het lukt onze afgetrainde macho zonder hulp van zijn oude aap ook wel. De zomerkilo’s zijn er bij hem al lang weer af, bij mij nog niet en bij Cris nog nieter. We bellen aan en wachten tot een Fräulein vanuit de Kneipe naar de balie komt. Ze registreert de boeking in haar computer en geeft ons de sleutels mee. Eerste verdieping, links de eenpersoons en rechtdoor de dubbele kamer. Een lift zou nu toch handig zijn met die koffer, maar die is er in het oude brouwershuis niet. Een bierkelder gelukkig wel, die houden we voor straks. Eerst onze handbagage en zijn grote trolley naar boven brengen, dan reppen we ons naar het uur van de reservatie.

Reserviert, vraagt de rondborstige waardin wanneer we de deur van de Hofapotheke openduwen? Natuurlijk, ik toon haar de bevestigingsmail. Afgeleid door de flitsende Fly-Over die bij de deur staat opgesteld, merk ik niet onmiddellijk dat ze de wenkbrauwen fronsend naar een zwart iPhone-scherm staat te kijken. Entschuldigung! Ik krijg al kippenvel door alleen maar naar de 40 meter hoge kettingmolen te kijken. Akrophobie. Mijn twee beren mogen straks gerust eens op de molen meedraaien. Ik vind de prijzenkasten van de Teddy Fabrik al meer dan avontuurlijk genoeg…

Schaumburger Landbier, Kürbiscremesuppe en een nieuwe lading Flammkuchen maken alle buikjes blij, misschien zelfs een beetje té. Daarom maken we na het avondmaal nog een ommetje over de herfstmarkt, het zal de spijsvertering wel op gang brengen of dat hopen we dan maar. De kermiskramen steken met hun honderden lichtjes fel af tegen de donkere hemel. Gedrieën eindigen we nog altijd met een opgeblazen gevoel bij de stampvolle Braukeller onder ons hotel. Alle tafeltjes zijn bezet, ik twijfel, maar mijn mannen duwen mij pardoes naar binnen. Allez Stijn, gaat gij het eens vragen, lacht Wouter, want mij verstaan ze hier toch weer niet!

In mijn beste Duits spreek ik een stamgast aan: of we naast hem mogen zitten? Kein Problem, en hij mompelt nog wat. Pas wanneer die gelijk een kruk opschuift, dringt het tot mij door. Ik bedank hem met een even verlegen hoofdknik als mijn teddybeer, want zo past onze drievuldigheid aan het laatste stukje toog. Om een conversatie met de vriendelijke man te beginnen is de Stube te rumoerig en zijn mijn oren veel te moe. Bij de laatste roemer Kellerbier slaan we een neut Schnaps achterover: dat is zeker goed voor de vertering! We rekenen na die slaapmuts af en kruipen boven in ons bed. Slaapwel he, stuur maar als ge wakker zijt dan ontbijten we samen.

Zondag 29 oktober 2023

Traject: Bückeburg – Potsdam – Berlin, 350 km

Ping. 8u30. Goeiemorgend. De kamerdeuren zwaaien open en ik steek de gang al over: goed geslapen in uw enkele bed? Ja hoor, Wouter klaagt omzeggens nooit. Cris komt er nu ook aan voor het Frühstück met verse broodjes, kaas, charcuterie, toast, yoghurt, fruit, spek en eieren en ook een réchaud vol Duitse worstjes. De grote en de kleine beer storten zich enthousiast op het warme buffet. Ik ben geen ontbijter, koffie is meestal genoeg. Om toch iets in mijn maag te hebben, gris ik een kom natuuryoghurt uit de koeltoog en schep er een wolk muesli overheen. De gastvrouw brengt een thermos koffie en geeft geen krimp wanneer ze haar serveerkom voor mij op tafel aantreft. Zonder commentaar vult ze het Kühlschrank aan met een nieuwe schaal volle yoghurt.

De andere hotelgasten zijn duidelijk wakkerder en bedienen zich van de stapel kleine glazen bowls die ik naast de koelkast niet eens had gezien. Mijn venten gieren het uit. Wouter vist nog een worstje uit de chafing dish en Cris zoekt iets zoets in de mand viennoiserie. Schijnbaar argeloos nippend van zijn koffie zit die eerste al terug bij mij aan tafel te kijken naar onze anderhalve trouwboek die staat te dubben over de juiste koffiekoek. Terwijl ik een hap neem van een croissant die hij voor mij heeft meegebracht, valt mijn oog op het bord naast mij. Behalve Bratwürstchen lagen er precies ook frikadellen op het warme buffet: maar allez, gij se puber!

Sonniger Sonntag

Buikje blij? Ja hoor, gniffelt de jongste. Hij haalt de snotaap in zijn bijna vijftiger naar boven en die huppelt gekscherend achter hem na de trap weer op om de valiezen te gaan pakken. Uitchecken: de Fräulein van de yoghurt vraagt of het ons heeft bevallen? Ja tuurlijk, zoals elke keer. Auf wiedersehen und bis nächstes Jahr. Als het van Wouter afhangt, komt hij opnieuw mee. Hopelijk krijgt hij zijn congé geregeld want hij mag altijd met ons mee. De grote trolley hobbelt weer over de kasseien. Zo gauw de navigatie staat ingesteld op de coördinaten van Schloss Sanssouci, kwestie van nog iets cultureels te bezichtigen, zijn we ermee weg. Anders komen we trouwens te vroeg aan in Berlijn waar we pas tussen 15 en 17 uur de sleutels in ontvangst kunnen nemen.

Zondag én mooi herfstweer betekent drukte rond het zomerpaleis van Frederik de Grote en heel wat wandelaars in het park. Er staat kort na de middag een lange wachtrij voor de slagboom van de betaalparking. Rijdt er iemand weg, dan laat het automatische parkeersysteem één auto naar binnen. Enkele bezoekers zijn het wachten grondig beu en wringen zich geërgerd uit de rij om rechtsomkeer te maken door de Einbahnstraße. Er is aan de andere kant nog een parkeerplaats, oppert mijn wederhelft vanaf de achterbank met Google en zijn iPhone in de hand. Géén denken aan dat ik hier spook ga rijden, mopper ik, daarbij ik ‘moet’ hoognodig.

De slagboom gaat nog eens open en de Berlingo schuift op naar de kop van de file. Foert, ik hou het niet meer! Wouter kijkt me verbaasd achterna wanneer ik aan de overkant van de weg tussen de struiken verdwijn. Met een zucht van verlichting zak ik terug neer achter het stuur. De klok tikt tergend traag verder terwijl we nog altijd stilstaan voor die bareel. Met ruim een kwartier vertraging geraken we uiteindelijk binnen. Nu is het ook hoogwater bij mijn venten, maar die zijn wel geciviliseerd en zoeken haastig een toilet. Willen we het museum bezoeken? Dat hoeft voor mij niet, zegt Wouter schuchter, die eens zo lief in het park de benen strekt. Hij beseft dat onze grote beer geen fanatieke wandelaar is, maar met hem erbij doet die altijd een effort.

Preußisches Versailles

We staan bovenaan de trappen naar de lusthof van Alten Fritz te kijken, beneden in het midden van het park. Plots vraag ik mij af: is de auto eigenlijk wel dicht? In zeven haasten loop ik terug om uiteraard gewoon vast te stellen dat die weldegelijk afgesloten is. Mijn mannen staan verveeld te wachten tot ik gerustgesteld arriveer om samen met hen de majestueuze Weinbergterrassen naar beneden te schreiden. Cris herinnert zich nog levendig een foto die Kristof hier met zijn nauwkeurig geplaatste statief niet kon maken omdat er een nonchanlante toeriste parmant voor zijn lens kwam staan. Als we geen duizend Duitsers mee in beeld willen, kan ik dat plaatje vandaag ook vergeten. Macht nichts, das ist mir scheisegal.

De marmeren beelden worden voor de winter ingepakt. ’s Zomers moet het hier toch veel mooier zijn, dat dacht ik ook al bij het vorige bezoek. Sommige posturen vallen gelukkig wel nog te bewonderen en we kuieren met ons triumviraat zij aan zij door het park tot bij het Neues Palais aan de westzijde van Sanssouci. Poseer eens voor een foto! Cris maakt er ook eentje van zijn twee overjaarse pubers, want ik blijf een kluns met selfies. Daar sta ik dan maar half op, meestal met een verbeten grimas of de ganse foto is bewogen. Zo mogen hun ruiten wel eens kuisen, lacht mijn huiselijke teddybeer. Bij de filosofische faculteit van de Potsdammer Universität volgen we een rechte laan door de zuidkant van het park tot bij het Chinese paviljoen. Het klatergoud blinkt fel in de vale najaarszon. Golden hour! Hoogtijd om naar Berlin-mitte te vetrekken.

Ring. 16 uur. Net op het moment dat ik om de hoek van de Behrenstraße een parkeerplaats zoek, rinkelt de telefoon. Het verhuurkantoor verifieert of we er tijdig geraken. Hallo, ja, wir sind grad angekommen und suchen ein Parkplatz. Bis gleich! De naam van de straat associeer ik al jaren onwillekeurig met de wereldberoemde Berlijnse beren, ook al zijn dat Bären. Blijkt dat Behr gewoon de naam is van een zeventiende-eeuwse stadsplanner. De vreemde connotatie wordt allicht gekleurd door mijn koosnamen voor Wouter en Cris. Die blijven in de fout geparkeerde auto zitten terwijl ik mij naar het verhuurkantoor haast. De huur is vooruitbetaald alleen de private parkeerplaats moet nog afgerekend worden. Andermaal zal de Berlingo een week pal boven de Führerbunker blijven staan of hetgeen er nog van overblijft. Het DDR-regime bouwde eind jaren 80 Großplattenwohnblocks op de plek waar de Reichskanzlei van Adolf Hitler werd gesloopt.

Appartement 0801 blok B, de bovenste etage en die is enkel met de trap bereikbaar. De lift gaat tot de zevende verdieping. Ja, geen probleem en de parking weet ik zijn. Het is dan ook al de derde keer dat we bij Apartments am Brandenburger Tor verblijven. Telkens een flat in ander segment van de post-socialistische woonkazernes. Of we even voor de deur mogen parkeren om de bagage uit te laden? De dame aan de balie is formeel: Parken, nein. Kurz stehen bleiben, ja. We nemen het zekere voor het onzekere want onze atleet zit er net als ik niet mee in om met alle koffers en tassen een keertje extra over en weer te lopen naar het appartement. 

Het miezert wanneer we bij valavond richting Gendarmenmarkt kuieren op zoek naar een bereidwillig schenklokaal. Bij de Französischer Dom slaan we af naar het plein tussen het Konzerthaus en de gespiegelde kerken, dat wordt onverwacht omzoomd door hoge hekken. De Ökologische Wende heeft hier ook al toegeslagen en tegen het voorjaar is het plein gedeeltelijk onthard. Aan deze kant vinden we enkel studentenkroegen en ik wilde nog eens naar de Newton bar. Rond de Deutscher Dom lopen we terug de Charlottenstraße in, die kruisten we al op de hoek van de Behrenstraße vlak aan Hauptstadtrestaurant Gendarmerie. Daar verwachten ze ons morgenavond, nu vieren we de start van onze congé en er staan Negroni’s op de kaart!

Berliner Küche

Tijdens het laatste rondje cocktails bekijken we de opties voor het avondmaal. Cris zoekt op zijn telefoon naar traditionele Duitse keuken en komt uit bij Augustiner een paar huizen verderop. Zin in? Ja hoor, de bittersweet symphonie scherpte de appetijt. Drink op, we gaan eens kijken. Guten Abend meine Herren, haben Sie reserviert? Leider nicht. Wann Sie eine kleine Stunde warten möchten… Oei, nee zo hoognodig hoeft het niet. Danke, vielleicht ein nächstes Mal. We wandelen de Charlottenstraße uit en terug richting het appartement. Daarstraks met de valiezen viel mijn oog op Bavaria Berlin. Daarheen dan meer? Ook het Bayrischer Genuss op de hoek van de Hannah-Arendt-Straße blijkt op zondagavond volzet.

Dat houden we dan achter de hand voor later deze week. In het Alt Berliner Wirtshaus beproeven we nog één keer ons geluk. Fünf minuten, er wordt net een tafel afgerekend. Kartoffelsuppe, Eisbein, Schnitzel en onvervalste Curry Wurst we vinden wel iets op hun menu met simpele Duitse kost. Na een paar Berliner Weiße en voor elk een Berliner Platte zijn de buikjes weer blij. Dessert? Neeeee, jammert Wouter, die Apfelstrudel gaat er echt niet meer bij. Toch volgt hij gedwee zijn twee snoepgrage venten. Eer we slapen gaan, het was een lange dag, wandelen we nog even naar de fel verlichte Brandenburgse Poort. Tradities moet je in ere houden, eerst een stuntelige selfie en dan met de obligate kus naar bed. Morgenochtend lopen we een rondje Tiergarten en hopelijk mijn overtollige calorieën er weer af.

Maandag 30 oktober 2023

Het verkeer in de hoofdstad zwelt aan en het geritsel aan de andere kant van de muur tussen onze slaapkamers is mijn signaal om op te staan. Wouter trekt zijn sportschoenen al aan terwijl ik nog sportkleren uit mijn valies graai om met hem te gaan joggen. Dat heet, hij loopt vlotjes voor mij uit en ik sleep er mij zoals in de zomervakantie puffend achteraan. Die ervaring indachtig spreken we af dat onze atleet niet om hoeft te kijken naar zijn oude vent. Ik probeer gewoon één keer het park rond te geraken, trekt gij uw kilometers maar. Wie pakt de sleutel mee? Ik blijkbaar want hij heeft geen zakken. Gezwind als een gazellen loopt het jong veulen acht verdiepingen trappen af. Zelf ben ik eerder een bang saapjen dan een Bär en hoop gewoon zonder mij te misstappen met mijn multifocale bril beneden te geraken.

De koude herfstlucht snijdt pijnlijk diep in mijn longen wanneer we langs de buitenkant van de Großen Tiergarten eindelijk de Siegessäule bereiken. Hij keerde uit medelijden met zijn achterop hinkende oude aap al een stuk terug. Loop maar door, ik ga hier wel door het park. Hij wil de volledige omtrek lopen en rent sneller dus gaan we er van uit dat we mekaar onderweg nog tegen zullen komen. Niet dus. Onder het haviksoog van de veiligheidsmensen bij de Amerikaanse ambassade blijf ik een minuut of vijf surplacen. Ik word in de gaten gehouden en daar wat ongemakkelijk van terwijl ik er in de koude sta de trappelen. Zijt ge uwe teddybeer kwijt, vraagt Cris wanneer ik alleen boven arriveer?

Die is helemaal rond de Tiergarten aan het lopen, ik heb maar een stukje meegedaan. Maak u niet ongerust, zegt mijn echtgenoot die mijn onbehagen onmiddellijk merkt, hij zal zijn weg wel vinden. Had die zijn gsm nu mee of niet? Ik dacht van niet, maar zie die nergens liggen dus stuur toch even een bericht voor ik het luie zweet van mijn lamlendige lijf ga wassen. Cris heeft ondertussen al eens naar buiten gekeken, maar onze ultraloper was nog niet te zien. Ondertussen meer dan een beetje ongerust steek ik acht hoog en na het douchen nog poedelnaakt mijn hoofd naar buiten. Oh nee, daar staat een verkleumde ijsbeer op het trottoir. Allez Cris, godverdomme, gij had toch al gekeken? Haast u en ga hem binnenlaten nondeju!

Totalschaden

Hij moet vlak na mij zijn aangekomen want volgens zijn sporthorloge staat ons Woutertje al 50 minuten met een pruillip voor de deur. Lieverd toch, waarom hebt ge dan niet aangebeld? Alleen de verdieping wist hij, maar niet het nummer van het appartement. Er zijn er maar drie schattebol, drukte dan gewoon op alle bellen! Beteuterd en met hoge nood verdwijnt het arme schaap de badkamer in. Een hete douche spoelt zijn ergernis weg, maar die keert snel terug wanneer hij op zijn iPhone kijkt. Een onverlaat in Bertem heeft al zeven keer gebeld en elf berichten gestuurd omdat hij de auto van mijn hartendief per ongeluk aan flarden reed.

De rest van onze vakantie wordt door dat malheur gedomineerd. Als onze reisgenoot zich überhaupt al grote zorgen maakt, blijft hij daar verrassend gelaten bij. Alleszins berustender dan wij: Wie was in fout? Is uw wagen echt total loss? Gaat de verzekering betalen? Zijt ge zeker? Hoelang hebt ge recht op een vervangwagen? Wàt, gaan werken met de zijne? Geen sprake van! Houdt gij mijn Berlingo maar zolang het nodig is. Nee schattebol dat is écht geen probleem. Ge zijt verdorie toch deel van ons gezin! Paketangebotes.

Anders dan een paar keer goed uit eten gaan, is er geen vaste agenda deze week. Eens naar het Humboldt Forum kijken? Vanaf de dakterrassen zie je naar het schijnt de ganse stad. En van uitzichten gesproken, we namen nog nooit de lift naar de grote bol van de Telespargel. De duizelingwekkende kermismolen in Bückeburg ben ik helaas al lang vergeten wanneer dat laatste uit mijn koker komt. En deze keer wil ik de East Side Gallery echt eens zien. Shoppen bij KaDeWe is altijd een Notwendigkeit. En daar in West-Berlijn ineens bij Hard Rock Cafe een t-shirt kopen voor zijn brokkenpiloot want die zeurde daar lang voor ons vertrek al om.

Hochzeitstag

Na een laat ontbijt met een gekregen fles Maison Cuillier voor onze jubilé, zeg ik tegen Wouter stuur gij maar een foto met een dikke merci naar Kalinka. Dan wandelen we over Unter den Linden tot aan de universiteitshal. Ooit stond daar het winterpaleis van de Markgraaf en onder de DDR het Palast der Republik. Cris leert zijn mannen ondertussen hoe ze op hun nieuwe iPhones de breedhoeklens activeren want die majestueuze gevel past niet op ons digitale scherm. De zon schijnt en dure combi-tickets kopen voor een expositie om op het dakterras te geraken, is er wat over. Stappen we dan liever door naar Alexanderplatz?

Daar aangekomen vraagt Wouter rond een uur of twee: gaan we anders eens naar Körperwelten? Meestal neemt hij zelf niet graag het initiatief en wacht af wat zijn vriendjes verzinnen. Hij schrikt zelf van zijn eigen dapperheid en krabbelt al direct weer achteruit. Nog voor hij de kans krijgt om te zeggen dat het ‘gewoon maar een idee’ was, hebben we al drie kaartjes gekocht. Ik leer er alles over het plastinatieproces en Von Hagens’ lichaamspreparaten. Fascinerend allemaal, maar minder ze te zien dan te weten hoe je lijken kan conserveren. Ik stel me stiekem voor hoe ik thuis een handvol irritante sujetten plastineer en al het water uit hun cellen door silicone vervang met een ijskoud bad vol aceton.

Gelukkig verzachten teddyberen ook zonder metaal in hun oor mijn zeden. Steiff-Plüschtiere seit 140 Jahre mit dem Knopf im Ohr. Morgen komen we op Ku’Damm die wereldbefaamde ‘Teddy Fabrik’ weer tegen, een Steiff-laden niet het kraam van de kermis. De drang komt nu al bij mij op om er hen als Valentijn-presentje allebei een te kopen. Puberkuren, dus kan ik beter uit de buurt van knuffelberenwinkels blijven. De prospectus van Körperwelten heeft niet gelogen: exact een uur nadat we binnen zijn gestapt, staan we terug buiten onderaan de televisietoren. Ik heb er dorst van gekregen en loods mijn mannen naar MIO voor een Berliner Weiße: Natur bitte. Natur? Sind Sie sicher? Ja, bestimmt ohne Schuss!

Dat wij geuzedrinkers geen rode of groene siroop in ons melkzuurbier willen, blijft onbegrijpelijk voor de Berlijners in de horeca. Warm wordt ons pintje niet want het is ijzig koud op het terras en Wouter beseft: eigenlijk heb ik geen winterjas. De stijlpoes zijn haardroger is ook aan het verslijten en zijn elektrische tandenborstel aan vervanging toe. Gisteren in de auto had hij al elf-en-dertig toestellen online vergeleken. Kom we wippen even binnen bij Alexa Centre want daar is een MediaMarkt. Na wat dubben over de prijs en types vergelijken staan we met twee microgolfovendeksels in de hand bij de coffeecorner van de shoppingmall. En daarvoor waren we zelfs niet gekomen. Venten!

Wein ob Champagner

De rest van het winkelcentrum en de winterjassen bekijken we wel een andere keer. Tijd om ons klaar te maken want om zeven uur stipt schuiven we de voeten onder tafel in de Gendarmerie. Er zijn voor teddy en daddy weer Negroni’s! Cris houdt van zijn twee venten, maar niet van hun bitter aperitief. Gin-tonic wint bij hem altijd. Ik zag al dat ze oesters serveren uit de baai van de Mont Saint-Michel. Daarop zegt onze soms bijna halve echtgenoot niet neen. Mijn wettige vent ontdekt een magnum Ayala op de kaart. Bij het eten een Rosé Majeur uit Aÿ, onze favoriete Grand Cru? Ik ben onmiddellijk verkocht en Wouter spreekt zijn dikke vriend niet gemakkelijk tegen.

De ober brengt alvast een ijsemmer voor die grote fles. Cris informeert naar l’Étagère Gendarmerie, maar blijft uiteindelijk bij zijn eerste gedacht: Burrata op Rote Bete, Koriander und Walnuss gedresseerd. Ich hatte gerne die Austern, Perle du Mont Saint-Michel, bitte. Mijn tong ligt wisselend tussen Duits en Frans in de knoop, al kan dat ook aan de straffe Negroni liggen. Ein Dutzend oder ein halb Dutzend? vraagt de minzame man. Ik kijk naast mij en veronderstel dat we na de zomerse braspartijen met zeevruchten elk wel een dozijn aankunnen. Zwei Dutzend, für ihn auch, gebaar ik naar de knapperd met het identieke hemd.

Business oder pleasure? Vraagt de garçon met wisselend accent. Hij polst of we net zoals het tweetal aan het tafeltje naast ons op zakenreis zijn. Urlaub. Wir feiern heute unser Hochzeitstag. Fast 23 Jahre zusammen und 19 Jahre verheiratet. Dit keer naar Cris wijzend want door de vestimentaire code verdenkt de man mij er waarschijnlijk van dat ik onze jongste op zijn 19de al ten huwelijk vroeg. Herzlichen Glückwunsch! vervolgt de ober met twee gigantische schotels in de hand. Wouter doet net een dringende telefoon met zijn verzekeraar terwijl de ober de champagne wou ontkurken: Könnte ich sie öffnen oder warten wir auf ihren Kollegen? Trek maar open, reageert mijn oenologische echtgenoot enthousiast!

Na de bescheiden Burrata en de oesters wordt voor ons drieën de rosé gebakken Kalbsleber geserveerd op een torentje van Äpfel, Zwiebeln, Bacon und Kartoffelpüree. Een Duitse specialiteit en wijn hoeven we niet bij het hoofdgerecht want de magnum is nog lang niet leeg. Vielleicht ein kleiner Nachtisch? Dat gaat er na de oesters en de excellente lever ook vanavond niet meer in. Buikje is al veel te blij zegt Wouter: seulement liquide. Dat mopje verstaan ze hier net als in Frankrijk ook dus bestellen we meteen de klassiekers: Espresso Martini voor ons twee en voor Cris een crème brûlée.

De betaalterminal om af te rekenen met mijn creditcard is in gebruik aan de toog waar een buslading toeristen één per één betaalt. Onze gastheer suggereert om voor het voor het gemak met de Luca-app te regelen. Die kent ons meteen 10 euro korting toe, maar met het internet op mijn iPhone en mijn bank-app lukt het hier binnen niet. Apple Pay vielleicht? Terwijl ik Wouter met zijn iPhone in bedwang hou, doet Cris een nieuwe poging. Mijn ervaren boekhouder merkt direct wat ik niet eens heb gezien: het betaalplatform telt automatisch 10 procent fooi erbij. 60 euro drinkgeld? Ik dacht het niet, gromt de grote beer. De gewiekste garçon klaagt niet wanneer hij een bescheidener gage contant ontvangt. Noch ein wunderschönen Abend wünsch ich ihnen! 

Dinsdag 31 oktober 2023

De dag start met Allerheiligenweer zoals ons was voorspeld, dus gaan we na het ontbijt op Ku’damm shoppen. Wouter zou nog een paar geklede broeken kunnen gebruiken en mijn regenjas is letterlijk tot op de draad versleten. Cris heeft altijd wel iets nodig uit het Kaufhaus des Westens en wil ook nog naar Weingarten op de Nürnberger Straße. Schuilend tegen de gevels voor de druilerige regen stappen we naar de Mohrenstraße en nemen de metro naar Zoologischer Garten in West-Berlijn. Het miezert nog altijd wanneer we daar opnieuw bovengronds komen. Naast de Gedächtniskirche bij Bikini Berlin gaan we op zoek naar de Teufel Flagshipstore. Sinds de aankoop van een Internet-radio is Cris van dat merk precies een grote fan.

Behalve één niet-onknappe verkoper valt er nauwelijks iets te zien. Die mag zijn nummer wel eens geven, denkt Wouter plots luidop. Euh ‘lief’, gij moet zo niet naar de jonkies kijken en trouwens die gast zijn Duits verstaat ge niet! We gieren het uit wanneer we terug buiten gaan. Als je via Bol.com bestelt, levert Teufel vanuit Berlijn goedkoper aan huis dan de prijzen in de winkel. En dat is echt niet om te lachen. Cris zal zijn zoektocht naar een Kopfhörer voor zijn Teams-vergaderingen online wel verder zetten. Weggedoken onder onze paraplu’s stappen we rond de kapotte kerk van Keizer Willem en langs Breitscheidplatz naar de Tauentzienstraße.

Kijk een Sketchers Store! Qua vrijetijdsschoenen is ook dat Cris zijn favoriete merk. Afprijzingen en stapelkortingen slaan ons rond de oren, maar ook hier vindt onze grote beer niets. De teddy valt dit keer niet voor de winkelbediende, maar een paar gele sneakers verleidt hem wel. Hij twijfelt, want anders zou Wouter onze Wouter niet zijn. Het is een koopje, doe maar! Zo hoeven we de Adidas Store niet meer binnen dacht ik, maar eens kijken kan nooit kwaad. Een beetje verder is de LEGO-store altijd een must. Daar kan ons niets bekoren, dit keer zelfs geen verjaardagscadeau voor het petekind, evenmin Gummibären in de Haribo-winkel aan de overkant.

Luxus und mehr

KaDeWe met 60.000 Quadratmeter winkelvloer en 380.000 verschillende artikelen is dé trekpleister voor elke koopzieke toerist. We hebben van het shoppen al dorst genoeg om meteen de glazen express-lift naar de Feinschmeckeretage zes hoog te nemen en de trap naar de Apotheken Bar. Iets om in de sfeer te komen? Luxe, meer luxe en nog eens luxe voor het een gefortuneerdere cliënteel. Na het drankje en een sanitaire pauze dalen we de roltrappen af naar een verdieping met herenkleding om er tussen pantalons van Alberto, Hacket en Hugo Boss een broek voor onze troetelbeer uit te kiezen. Cris en ik zoeken enthousiast zijn taille en de juiste lengte uit. Hij wacht op kousenvoeten in zijn pashokje en twijfelt weer. Hoeveel nieuwe broeken heb ik nodig en hoeveel wil ik eraan geven? Lieverd ik hang die goedkopere chinos van Alberto terug, pak gewoon die ganse reeks van Boss maar mee.

Ze zitten hem als gegoten en hij zou ze zo van mij krijgen. Mocht mijn oude oma erbij zijn, dan had zij ze godbetert ook voor haar derde kleinzoon gekocht. De stijlpoes volgt het mode- en kleuradvies van Cris en rekent zijn collectie Boss-broeken af. Straks bij Peek & Cloppenburg leven ze zich samen uit met eau de parfums aan dumpingprijzen. Eén etage hoger heeft hij toch prijs met een badjas van dezelfde Hugo. Zondag zei ik al lachend dat ik er hem één zou kopen omdat hij de zijne thuis vergeten was. Nee, ge gaat nu niet tegenpruttelen, belofte maakt schuld. Wat verder op dezelfde vloer laat ik mij over kleur en model gewillig door hen beiden adviseren, zoekend tussen afgeprijsde parka’s en de peperdure anoraks. Die groene staat u wel, knikken ze in koor. Voilà, beslist, mijn tot op de draad versleten jas mag de vuilbak in.

Memorabiliakollektion

Buiten giet het wanneer ik met mijn nieuwe regenjas en zijn blauwe badmantel op de arm aan de kassa sta. Als muilezels gepakt en gezakt keren we in de schemering richting metrostation terug. Half vijf, als we nog langs het Hard Rock Cafe willen voor de brokkenpiloot, moet het nu. Iets drinken aan de toog kan als we 20 minuten willen wachten, dat lukt nog net. In de souvenirshop bij de ingang wringt onze veel te brave metgezel zich door een troep brullende pubers en zoekt bij de kleine maten een t-shirt uit. Iets met een gitaar, dat zal hij wel leuk vinden. Maakt het mij wat uit, die kleine verdient het niet, kom haast u want Cris versierde in de bar vooralsnog een tafel en bestelde in afwachting alvast iets.

De bediening vlot ook vandaag totaal niet een paar geleden trok het al op niets. Ik ving wel een bier, maar hem ze zijn vergeten dus slurpt Wouter voorzichtig de happy-hour-long-island van zijn minzame grizzlybeer op. Zal ik nog een rondje brengen, vraagt een als piraat verklede oude rocker ietwat te laat en met frisse tegenzin? Nein danke. Klanten laten wachten alsof het een hele eer is hier überhaupt iets te krijgen, is blijkbaar hun handelsmerk. Als techno-tempel komt Berghain daar nog mee weg, de Glam Rock en dit café zijn vergane glorie. Jongens, sta recht, over een dik uur worden we bij in theNOname verwacht!

Einfach fesselnd

Weken eerder zocht Cris een restaurant in de app van Michelin en keek hoofdzakelijk naar foto’s van gerechten en de afstand tot ons appartement. De setting was hem niet eens opgevallen toen hij voor zijn venten en zijn huwelijksjubilé een tafel reserveerde. Daags nadien mij quasi onmiddellijk: een weinig aan de verbeelding overlatend fresco illustreert niet eens subtiel de aard van het etablissement. Zo kinky als het schilderij tonen de speelse uitbaters zich op hun gelijknamige blog. Halloween wordt er vanavond opgeluisterd met een bondage-act in de private dining room. Wij zitten straks gelukkig veilig vooraan in de zaal, want onze schuchtere fijnproever kreeg er op voorhand al bijna rode kaken van. Als Wouter niet mee duft, kom ik wel af; had onze buurvrouw daarop lachend nog gezegd toen ze de fles champagne bracht.

De winkeltassen sleuren we in zeven haasten naar boven. Snel nog onze stoppelbaarden scheren, onze uitgeregende haardos weer in de plooi te leggen en onszelf iets netters aanpassen. We hebben nog dik een halfuur om de S-Bahn naar Oranienburger Straße te nemen, eigenlijk tijd genoeg want die treinen rijden om de zoveel minuten. No stress. De sterrenzaak ligt vlakbij de metrohalte midden tussen het ehemaliges Kaiserliches Postfuhramt en de Neue Synagoge heb ik ondertussen opgezocht. Welk hemd doet gij aan? Dat donkere denk ik, klinkt er vanuit Wouter’s kamer. Mag ik? Ja hoor, zegt hij met een schalkse blik terwijl hij voor de spiegel het bovenste knoopje sluit en zijn coiffure strak in model blaast met een nieuwe Föhn. Straks denken ze weer dat wij een koppel zijn. Dat jaagt het schaamrood voor één keer niet naar zijn gladgeschoren wangen. Alles went, zelfs een bedeesde vent…

Kulinarik & Naturwein

Cris duwt de deur wijd open en laat twee zenuwachtige pubers naar binnen. T-i-t-s, spelt hij en Janina Atmadi, in een stijlvol zwarte blouse subtiel met leder ingesnoerd, gaat ons voor naar een tafel gedekt voor drie. Don’t forget to wear your favorite kink, stond er op de Halloween-affiche. Behalve een Amerikaanse die iets weg heeft van ongeïnteresseerde recensente en een saai heterokoppel in de hoek, zijn wij de enige gasten zonder speciale outfits in de zaak. De intekenaars voor het themadiner komen druppelsgewijs binnen wanneer we aan ons aperitief gezeten zijn. Zij flaneren in doorkijkgewaden en uitdagend gekleed naar de achterkamer en mijn neus krult er haast letterlijk van. Wat zou daar nu gebeuren? Wouter lacht, maar bloost evengoed wanneer Cris kurkdroog reageert: Stijn, met uwe man en uw ‘lief’ gaan eten voor uwe jubilé is al kinky genoeg!

Het gastronomische Tasting Menü verloopt met perfecte bediening en ongedwongen. Tim Tanneberger tovert in zijn keuken innoverende combinaties op ons bord. Acht Gänge mit Weinbegleitung, had Cris resoluut gezegd toen Janina ons de kaart aanbood. Ze laat zalige wijnen in onze glazen vloeien en die Michelinster is hun restaurant meer dan waard. Ik zou er volgend jaar direct opnieuw reserveren, mochten ze na het sylvesterdiner hun socio-culturele experiment in Berlin-Mitte niet sluiten. Benieuwd of het talent van Tanneberger in The Knast ook tot zijn recht gaat komen. Die letterlijk alternatieve locatie ligt uit de kering, maar er rijden ook S-Bahn treinen naartoe. Nächstes mal, wie weet…

Genuss für alle Sinne

Hun oorspronkelijke project, met al een rist culturele events op het palmares, heeft nu al een ‘Sodom & Gomora Bar’. Binnenkort herbergt die bijzondere locatie ook een gloednieuw hotel-restaurant. Na nieuwjaar bouwen ze daar hopelijk verder op de exquise ervaring van theNOname. De voormalige vrouwengevangenis aan de Söhtstraße in Berlin-Lichterfelde heeft an sich geen bondage-acts nodig om kinky te zijn. Een half uur met de auto vanaf ons appartement, zelfs een taxi valt te overwegen. Wouter komt ge nog mee? Als ik mag he Stijntje, antwoordt hij zelfs na een culinair orgasme verlegen. Zotteke, gij moogt toch altijd mee! Kinky love.

De thema-avond zit erop in de private dining room en daar poetsen ze de plaat. Wij doen hetzelfde en stappen voldaan op de eerste trein naar terug. Een ganse dag shoppen is best vermoeiend en zelfs de beste rode wijn helpt daaraan niet. Misschien lopen we morgen nog een rondje Tiergarten, dit keer met in het achterhoofd de juiste bel. We stappen af bij de Brandenburger Tor en terug naar ons logement. Kom eens hier! Met een kus, een knuffel en een dikke merci kruipen we gelukkig in ons bed.

Woensdag 1 november 2023

Hij heeft na het festijn gisterenavond geen zin om te gaan joggen dus halen we om de hoek bij Hit Ullrich al iets voor het ontbijt. Daarna sporen we met een overstap op Alexanderplatz naar Warschauer straße aan de oostkant van de stad, of dat is toch het plan. Ik wil Wouter de Oberbaumbrücke en Molecule Man tonen terwijl we naar het werk van kladschilders gaan kijken op het langste nog rechtstaande stuk Berlijnse muur. Maar de metrolijn die we hadden moeten nemen loopt helemaal niet zoals ik dacht. Het alternatief is de S-Bahn en die sporen zijn door werken onderbroken. Enigszins doelloos lopen we in het stationsgebouw rond tot iemands oog op een pancarte met summiere info valt: er worden vervangbussen ingelegd!

Bussen, ja, maar waar vertrekken die dan? Gelamineerde vellen met pijltjes tonen ons de weg voorbij de ingang van Alexa is een tijdelijke halte ingericht. Zo een lijnbus nemen lijkt plots een pak spannender dan vastgebonden worden tijdens een acht gangen diner. De autobus slingert zich door het hoofdstedelijke verkeer waardoor we ons nauwelijks kunnen oriënteren. In dit deel van de stad hebben we omzeggens geen herkenningspunten dus navigeren we mee met onze gps. Het Ostbahnhof nadert en van daar af zou het volgens Google nog maar een paar honderd meter naar de East Side Gallery zijn. Afstappen!

Der Bruderkuss

Straks nemen we de U1 metrolijn die we om te beginnen hadden moeten nemen en sporen over de Oberbaumbrücke naar West-Berlijn. Helemaal tot Gleisdreieck en overstappen op de U2 naar de Mall of Berlin. Maar nu vergapen we ons eerst zoals echte toeristen aan de graffiti op de muur. Sommige schilderingen zijn best mooi, de meeste eigenlijk niet eens de moeite waard. Anderen verdringen zich voor een selfie met het bekendste werk van de ganse muur, een kussende Breznev en Honecker met het veelzeggende opschrift: Mein Gott, hilf mir, diese tödliche Liebe zu überleben.

Het iconische werk van Dimitri Wrubel is in tegenstelling tot de rest wel de omweg waard en verzinnebeeld kritiek op de geopolitiek vóór de val van de muur. Die vrijage tussen de USSR en de voormalige DDR had gevolgen voor de meest vrijgevochten Oost-Berlijners. Wrubel, een uitgeweken Rus werkend in de stad, wist beslist waarvan hij sprak. Hipsters staan vandaag in de rij voor de perfecte foto, maar wij hebben geen zin om aan te schuiven. Wel goesting om iets te knabbelen en te drinken want het loopt al tegen het middaguur.

Aan het einde van de oostelijke muur, vlak voor de bakstenen Spreebrug herinner ik mij een schenklokaal. Dat komt goed uit want Cris heeft al gerommel in de trommel en Wouter zijn buikje wordt stiekem al een beetje boos. De rondborstige piratenvrouw op het terras van Pirates Berlin loodst ons naar een tafel. Dat het er best wel frisjes is op de ruwe houten banken stoort ons niet dankzij een grote pilsner, een Erdinger en Wouters gemberbier. De opkomende honger wordt gestild met Fire Wings en een Tisch Combo zodat we een echte lunch kunnen overslaan.

Shop till you (let it) drop

We hebben de rest van de namiddag te vullen dus wandelen we voorbij het metrostation, waar we straks moeten zijn, naar de East Side Mall. Dat is er eentje waarvan mijn koopjesjager het bestaan niet kende. Geen luxemerken te bespeuren, maar ze hebben er met The WOW gallery wel een ‘Selfie-museum’: 750 Quadratmetern über 30 interaktive Installationen für das perfekte Foto! Die laten we net als de kus op de muur aan ons voorbijgaan. Mijn shoppingberen storten zich bij Drogerie Müller nog maar eens op het Keulse water. Hun favoriete reukjes zijn hier nog goedkoper dan bij de afprijzingen in West-Berlijn. Ik heb vooral oog voor de koffie, want die is er niet meer voor morgenvroeg en mag mee in de winkelmand.

Eine Tüte bitte, zegt Cris terwijl hij afrekent bij een jobstudent achter de kassa. Wie groß soll es sein? Euh het zijn uw zakken, weet ik veel. Dit moet er allemaal in, gebaart mijn wederhelft enigszins verwonderd naar de onhandige knaap. Het bier van een uur geleden heeft zijn weg gevonden en net voor een noodzakelijke sanitaire stop scheurt het hengsel al van die snotneus zijn papieren zak. Godverdomme met die onnozelaar daar aan de kassa, ik wist het he, moppert Cris. Ik zou weergaan en mijn 10 cent terug vragen, gibbert Wouter die de scheurende zak nog net kon vangen. Uiteindelijk proppen we alles in een stoffen winkeltas.

Buddy Bären

De gele rijtuigen komen in de terminus op Warschauer straße toe en vertrekken onmiddellijk weer in de andere richting. We steken de Spree over via de dubbeldeksbrug en sporen mee tot Potsdamer Platz. Ik heb nog altijd geen Buddy Bear gevonden en in de Mall of Berlin weet ik een Berlin-shop waar ik er ooit al eens eentje kocht. Per ongeluk of per gelukkig toeval nemen we de metro-uitgang richting Sony Center in plaats van de regenboogtrappen naar Leipziger Platz. Nu we toch aan deze kant zijn, kunnen we zo goed nog even langs Bierstube Lindenbraü. Niets authentieks aan het rustiek ogend eetcafé met de allures van een huisbrouwerij, maar het doet wat het moet: traditionelle Hausmannskost gepaart mit Berliner Bierkultur.

Wilt er iemand al iets eten? Buikje is nog blij, zegt Wouter. Dan drinken we gewoon een Duitse pint eer we Berlijnse beren zoeken. Polygon, een exemplaar van de Pools-Berlijnse grafiste Ela Wozniewska, viel me met zijn geometrische vlakken in spectrumkleuren gisteren bij KaDeWe al op. De stijlpoes en de grizzlybeer hebben het laatste woord: Golden View. Een werk van de Hongaarse Klio Karadim, met een schildersatelier en galerij in het Nikolaiviertel. Niemand maalt om een beer minder of meer. Gelukkig voor onze teddy, die mag bij ons thuis in Bertem twee nieuwe aanwinsten een plaats geven op de kast. Die Kunst der Toleranz.

Schwule Szene

Onderweg kloppen we met meer geluk nog eens aan bij Bavaria Berlin. Daar schuiven we meteen de voeten onder tafel voor Sauerbraten en gebraden eenden. Ik bestel er van Manufaktur Weinbiet in de Pfalz een fles Dornfelder bij. Eerder droge foezel, niet de zoete bucht van met Pasen aan de Moezel, waar onze teddybeer moet aan wennen na onze zomerse tocht langs Bordeaux en Saint-Émilion. Cris houdt het wijselijk op Algäuer Festbier bij zijn zuurgebraad. De buikjes zijn weer veel te blij. Zetten we nog een stapje in de gayscene van Berlijn? Voor mij is dat goed, zegt Wouter. Waar wil je naartoe? Besenkammer onder het spoorviaduct nu precies niet, dat is waarschijnlijk de oudste Szenekneipe in de stad. Geen discotheek, gewoon… hij weet het evenmin.

Mij maakt het niet uit Stijn, kies maar zegt Cris, maar geen kilometers meer rondlopen. OK dan nemen we de metro naar de Frankfurter Tor, in de Boxhagener Straße is er een café voor Queers & Friends. Große Freiheit 114: seit 2005 eine prominente Institution in der Berliner LGBTIQ Community. De vermelding einzige Friedrichshainer Kneipe mit Darkroom zag ik over het hoofd. Aan donkere speelkamers en nog grotere vrijheid hebben Wouter en ik op het moment precies geen nood. Met Abgedreht, de oude punkkroeg om de hoek, is er een veilig alternatief. Daar spraken rooie Geert en heer Bolle twee jaar geleden met ons af. GF114 blijkt vanavond gewoon een bruine homokroeg waar een stoere nicht voor ons Gin-Tonics en Negroni’s mixt.

No Dates

Na het derde rondje hebben we het daar wel gezien. En ook een kloeke Duitser heeft onze junge Kerl gezien. Hij schuift met een knipoog wat dichter aan de toog. In de taal van Goethe is onze jongste niet zo makkelijk te versieren. Zelfs in het Vlaams eigenlijk niet en de jongens die hij tegenkomt, zijn allemaal knettergek volgens Wouter. Juist en de rest niet te vertrouwen, kom schone jongen, blijf dan maar bij ons! Dit keer mag hij het gelag betalen, want onze happy single zit te popelen. Het is ver over onze bedtijd wanneer we terug de metro nemen. Negroni’s en een schommelende rit wiegen teddyberenoogjes toe. Wouter, we zijn er… Hij huppelt vrolijk met een haasje-over voor ons uit en duikt boven met een brave zoen meteen in bed. Große Freiheit.

Donderdag 2 november 2023

De Berlijnse herfst zet door met plots kale lindenbomen of het valt ons nu gewoon pas op terwijl we de boulevard afwandelen. In het Nivea Haus laat ik me ei zo na door een pride edition en een tattoo zonnecrème verleiden. Zon is er niet en als het om zot veel geld uitgeven gaat, ben ik ook niet zo makkelijk te versieren. Zelfs niet in het Duits of het moest zijn dat ik er mijn Berlijnse beren wat mee kan plezieren. En daarmee ook mezelf, want zo altruïstisch of onnozel ben ik uiteindelijk niet. Als we met z’n drieën zijn, is geen euro mij te veel en zeker niet als het om gastronomisch of ander genot met mijn lieverds gaat.

De televisietoren lonkt en tegen beter weten in laat hun hoogte vrezende Stijn zich daardoor wel verleiden. Normale mensen vinden het uitzicht uniek, maar ik knijp de billen al dicht wanneer ik vanaf de begane grond in de hoogte naar dat gevaarte kijk. Een spontane opwelling om nu een ticket te kopen levert onmiddellijk 2u wachttijd op vooraleer de lift te kunnen nemen. Goh weet ge voor mij hoeft dat vandaag precies niet. Zal ik online boeken voor morgen? Ja, is goed! Antwoorden mijn twee enthousiaste beren in koor dus boek ik drie tickets op het middaguur, dan is het er hopelijk niet zo druk.

Ausverkauf

Na de pitsstop bij MIO en met wat tapas stappen we TK Maxx binnen op zoek naar iets of niets. Misschien vindt Wouter wel die ontbrekende winterjas. Ze slijten er merkkledij aan dumpingprijzen dus helpen we hem weer koopjes zoeken in kilometers winkelrekken. Met twee rode tassen vol leuke jassen komen we er een uur later buiten. Wat doen we eigenlijk voor het avondeten? Zin in steak, vraagt onze privé-chef, zijn geslaagde grillades in ons zomerverlof indachtig? Wel ja, waarom niet! Maar in plaats van naar een slagerij te zoeken, valt mij plots de Beef Grill Club op Leipziger Platz. Cris check snel wat we er kunnen eten en reserveert telefonisch gelijk een tafel voor drie. Mooi dat is dan ook al geregeld, we kunnen bij Alexa en Galleria nog gaan shoppen!

Köstlichkeiten der Steakwelt

Het duister valt over de stad wanneer we uit de laatste galerij komen. Hoewel ik mij had voorgenomen op de terugweg toch die Pride Nivea te gaan kopen, nemen we ineens de metro terug naar het appartement. Eerst die karrenvracht winkeltassen droppen en dan nog eens ongepland uit eten gaan in het steakhouse om de hoek. Eigenlijk verwachtte ik gewoon de iets betere Blockhaus, dus ben ik niet weinig en zeker niet onaangenaam verrast door Beef Grill Club by Hasir: eine Berliner Traditionsmarke geboren im Jahre 1970 in Kreuzberg tief verwurzelt in der Leidenschaft der Familie Aygün. De tientallen Hasir restaurants vertellen het succesverhaal van een Turkse migrantenfamilie.

Een aperitief? Geen Negroni’s, doe ons dan maar een Aperol Spritz! En nemen we een voorgerecht, vraagt mijn hongerige wederhelft? Is het wéér met alles erop en eraan, vraagt er eentje verschrikt? De vriendelijke ober serveert alvast de drankjes terwijl ik nog twijfel over de Gegrillter Pulpo als entrée. Cris en Wouter nemen carpaccio en zelfs over zijn Beef Grill Club Burger heeft die eerste al beslist. Wij nog niet, want in het binnenkomen zagen we een koeltoog met mastercuts. Als mislukte schoolmeester ken ik er geen bal van, onze masterchef is wel thuis in dat vak. Maar dan is het wéér zo duur vandaag en we gingen toch gewoon iets gaan eten, bedenkt mijn eeuwige twijfelaar tussen beterkope hamburger en droog gerijpte côte à l’os.

Metzgerei & Winzer

Ik vraag raad aan de man die ons met graagte de specialiteiten van het huis aanprijst. Dürfen wir mal anschauen? Tuurlijk, hij gaat ons voor om zijn deskundige uitleg ter plaatse verder te zetten. Laat u niet vangen door het duurste te bestellen, het is feitelijk de U.S. Tomahawk waar het meeste smaak in zit. Wouter twijfelt nog altijd een beetje omwille van de prijs. Ach lieverd toch, ik ben al lang overtuigd. Heb ge daar zin in? Dan nemen we die Tomahawk. Ja, zegt Cris doen jullie maar, ik lust gewoon die dry aged niet. Möchten Sie auch Beilagen dazu? Ja klar! Of er een bijgerecht moet zijn, herhaal ik voor mijn beminde beenhouwersgast. Die bestelt plots in vloeiend Duits Pommes, Grüne Bohnen und Gegrilltes Gemüse van de kaart. Hier verstaan ze hem wel en dat kilootje rund wordt straks voor ons tweeën aan tafel versneden. Ausgezeichnet!

Cris bestelt meteen ook de Black Print van Markus Schneider, een fles van 2019 en opnieuw uit de Pfalz. Die bevalt onze jongste beter dan die kurkdroge Dornfelder gisteren. Tief dunkel, fast wie Tinte. Komplexe Aromen von schwarzen Johannisbeeren und Kirschen und Kräutern des Südens. Er schmiegt sich geradezu um perfekt gegrillte Steaks! Enthousiast alsof hij straks zelf mee aan de fles zit, ratelt onze gastheer zijn snelcursus Önologie af. En hij liegt niet, want tussen voorgerecht en Tomahawk verschijnt er al volgende fles op tafel. Alle buikjes zijn weer veel te blij wanneer we ’s avonds laat onder de glazen passage van de Mall of Berlin doorsteken naar het appartement. Er wordt net kerstverlichting opgehangen we schrikken ons een hoedje wanneer een grote rode kerstbal tegen de plavuizen kletst. Allez hup doorlopen, maak u hier uit de voeten!

Vrijdag 3 november 2023

De laatste volle dag dus gaan we samen met de broodjes voor het ontbijt nog wat inkopen doen om mee naar Bertem te nemen. Bauchspeck en Klöße, Seelachs Geschnetzeltes en Landjäger of dat stond toch op het boodschappenlijstje. Uiteraard sjouwen we veel meer naar huis: Berliner Weiße, Adler Dry Gin van de Preußische Spirituosen Manufaktur, net als een fles Berliner Brandstifter Kunstedition. Berliner Luft behoort ook tot de incontournables. Wouters buikje wordt al een beetje boos dus maan ik onze anderhalve echtgenoot aan om vaart te zetten achter zijn gewinkel. Na de ochtendkoffie pakken we al een paar valiezen in, dat scheelt morgenvroeg een hoop stress. En die komt langzaamaan bij hun hoogte vrezende platbroek op want het uur der waarheid nadert.

Al onderweg naar Alexander Platz met elke één van de e-tickets op onze iPhones begint er een panische schrik bij me op te komen. Met lood in de schoenen en een knoop in de maag sleep ik mijzelf achter mijn venten aan. Dat is toch wel hoog he! Duizelingwekkend zelfs. Terwijl ik er nog maar onder sta, knikken mijn knieën al. Kom we zullen eerst ergens koffie gaan drinken, zegt Cris, want we zijn toch nog een half uur te vroeg. Als ik mij bedenk, gaan jullie dan maar alleen naar boven… Wouter wil niet: als gij niet gaat dan ga ik ook niet, zegt hij resoluut. Een echtelijke discussie dreigt wanneer mijn grizzly vraagt: als ge toch al niet mee wou, Stijn, allez waarom hebt ge dan een ticket van 27 euro gekocht?

Auf gehts

De toegangsprijs blijkt het overtuigende argument. Met de moed der wanhoop scan ik de QR-code en het poortje opent. Eén beer voor mij, een tweede achter mij om zeker te zijn dat ik niet uit de rij ontsnap. Per 10 personen gaat de rode koord open en schuiven we door richting lift. Lieve help, als ik nu maar niet alleen achterblijf omdat die opzichter de koord voor mijn neus sluit. De man leest de doodsangst waarschijnlijk op mijn gezicht of kinderen tellen maar voor de helft, want ik mag nog net met mijn gezelschap mee voor de volgende rit. Niet omhoog kijken, gebiedt Cris, wanneer hij Wouter op het glazen plafond en de 200m hoog verlichte koker attendeert. In 40 seconden ben je boven, was mij beloofd. In mijn lamlendige hoofd lijkt het wel 40 minuten en het klamme zweet breekt mij uit.

De druk op de oren mindert met de vaart van de lift en de deuren schuiven tergend traag open. God zij dank, ik hebt dit al overleefd. Nu dat panorama nog… Het is er zelfs op de middag druk en tientallen kijklustigen vergapen zich voor de schuine ramen aan het weidse vergezicht. Onvast te been schuifel ik mee aan de binnenzijde van de rondgang tot mijn duizelende hoofd min of meer aan de hoogte went. Naar buiten staren in de verte en voorzichtig spieden naar een herkenningspunt lukt ondertussen wonderwel. Tot er plots een kleuter over de informatieborden en onder de balustrade kruipt. Terwijl mijn twee mannen zich de ogen uit kijken, knijp ik de mijn ogen dicht. Na een halfuurtje tussen het volk door proberen te piepen, verlossen ze hun broekschijter eindelijk uit zijn lijden.

Schön, dass du hier bist!

Zelfs met vaste grond onder de voeten heb ik nu echt wel een hartversterker nodig en duw mijn macho’s bij Alex naar binnen voor een gelijknamige Mule omdat Moskou uit de gratie is gevallen. Eens mijn grootste schrik verdronken is, bestellen we ook wat spicy nachos en portie flammchips in de loungebar onderaan die vervloekte televisietoren. Aangesterkt door spijs en drank stel ik op deze grauwe herfstnamiddag voor om Wouter eens naar het DDR Museum mee te nemen. Reminiscentie voor dit jaren-70-kind, want zelfs het behangpapier doet mij aan het eerste appartement van mijn ouders denken. Cris is net als Wouter een decennium later geboren, maar herkent er uit zijn kindertijd wel de oploskoffie van zijn grootouders. In tegenstelling tot mijn wettige wederhelft wiens opa in het ‘bezettingsleger’ diende, herkent onze jongeling omzeggens niets.

Geen koffie meer vandaag, wel een Steinkrug bier van Brauhaus Georgbraeu in het Nikolaiviertel op het pleintje bij de Spree. Daar zaten we jaren geleden met Wouter en zijn ondertussen ex-vriendje op het terras. Vandaag jaagt er een ijskoude wind over de rivier dus nemen we binnen naast de toog de laatste vrije tafel in beslag. De troetelbeer heeft het écht koud precies want hij bestelt een heiße Schokolade in plaats van het huisbier. Cris vraagt er gelijk drie neuten Obstler bij: daarvan zult ge wel warm krijgen! Gaan we deze avond zelf koken? We kunnen ook Indisch afhalen, of snel iets eten bij die Italiaan onderaan het appartement. Avondeten maken, mag onze privé-chef volgend jaar misschien eens doen. Als we nog samen op verlof mogen gaan.

Tagliatelle al Tartufo

Het worden pizza’s bij Viale en Bandnudeln mit frischem Trüffel im Parmesan Laib. Geen voorgerecht of dessert alleen een fles Primitivo. We zijn nog niet thuis en ik kijk al uit naar onze volgende congé en nieuw vakantiegeluk. Zonder u vertrek ik geen drie weken op groot verlof, dan word ik zot! Een week paasvakantie, weg met de camper zonder hem, zal al lastig genoeg zijn. Ge denkt te veel na, Stijntje. Ach schattebol, dat is gewoon mijn aard. In het donker wandelen we nog een laatste keer tussen de betonnen blokken door van het Holocaust memoriaal en dan op tijd naar bed. Morgen wacht er ons opnieuw een lange autorit.

Zaterdag 4 november 2023

Traject: Berlin – Rheda-Wiedenbrück, 416 km

Uitchecken moet vóór 10u dus staan we al lang voor het ontbijt verder in te pakken. De eerste tassen dragen Wouter en ik al naar de auto die meteen van de privéparking wordt gehaald. Er is een plaats vrij op de Wilhelmstraße, makkelijk om de rest van de bagage in te laden. Ondertussen doet Cris nog een grondige laatste check, alle kasten nagekeken, niets vergeten? De laatst vaat in de machine, dan brengen we de sleutels binnen bij het kantoor. War alles in Ordnung? Wie immer. Bis nächstes Jahr! Dat hij ook volgend jaar graag meekomt zei hij al een paar keer deze week. Eigenlijk moét hij wel want in 2024 vieren we een porseleinen huwelijk en dat we hem tegen dan al twee jaar daarin hebben gecoöpteerd. Misschien moeten we dan voor onze gezamenlijke vrienden en zijn familie eens een feestje geven.

Met die gedacht in mijn hoofd slenteren we gedrieën naar Steel Vintage Bikes. Onderweg bekruipt een soort Unheimlichkeit mij door het nakende einde van onze vakantie samen. Dat we morgen terug ieder in ons eigen kot zitten, maakt mijn ziel onrustig. Die Heideggeriaanse of godbetert Freudiaanse ongemakkelijkheid kwam gisteren al opzetten en gaat nu over in Cartesiaanse twijfel. Allez, dit was het dan. De schrik dat hij ooit weer uit ons leven zal vertrekken, slaat mij om het hart. Gij denkt te veel na Stijntje, zegt hij wel vaker. Goed 350 meter en een cursus metafysica verder laat ik die nare gedachten los. Ik zou mijzelf niet zijn, mocht ik mij geen zorgen maken in plaats van simpelweg gelukkig te zijn. Je pense, donc je suis! 

Frühstück im Fahrrad Café

Tijd om te ontbijten, zeg maar brunchen met lichter verteerbare kost dan hetgeen er op mijn lever ligt. Geen idee of beide beren er iets van merkten. Er is nog net één tafel vrij in de fietsenwinkel, annex vegan eetcafé voor trendy Berlijners en hippe toeristen. Wij bestellen puur uit nostalgie exact hetzelfde als onze eerste keer samen in Berlijn: American Pancakes met Maple Bacon, Rührei und Ahornsirup of een Smashed Avocado Brot, pochiertes Ei und kalt geräucherter Lachs. Een uurtje later vertrekken we richting Bertem met halverwege een laatste etappe in Rheda-Wiedenbrück. Daar wachten ons twee luxekamers in Das König en een laatste avondmaal, diner étoilé bij gourmet-restaurant Reuter.

De hoofden diep in onze kragen getrokken haasten we ons naar de voordeur van het hotel. Ik herinner me dat er een wellness op de benedenverdieping was en informeer bij de receptioniste naar de eventuele beschikbaarheid. Een beetje extra warmte bij dit gure weer lijkt mij aanlokkelijk. De baas antwoordt gekscherend: Die Sauna gibst noch ja, du kannst es schon buchen und zahlen aber nicht benutzen. Wegend die Energiecrise ist das schon zeit ein Jahr nicht mehr verfügbar. We lachen om het mopje van de hotelier. Dan hebben we die badjas voor niks gekocht, zeg ik en de kraaloogjes van onze kameraad kijken weer verlegen onder zijn donkere wenkbrauwen door.

De juffrouw vertelt nog snel dat er morgen wel ontbijt is, maar dat de bar en het restaurant vandaag gesloten blijven omwille van een huwelijksfeest hier in de feestzaal van het hotel. Geen probleem, wij hadden toch al iets gepland bij de concurrentie hierachter. Kom we gaan de kamers bekijken, want Wouter slaapt in een single room en die is een verdieping lager dan de onze. Bizar, want beide kamers zijn qua grootte identiek en hebben een dubbel bed. De bagage mogen we via de achterdeur uit de auto halen, handig want het miezert ondertussen nog feller.

Herrschaft Rheda

Om de namiddag te vullen zouden we eens kunnen gaan wandelen in het kasteelpark of door de straatjes van het dorp met pittoreske vakwerkhuizen. Helaas valt de regen nu al met bakken uit de lucht dus stappen we met een stevige tred onder een grote paraplu naar een café dat ik me herinner op de hoek van Doktorplatz. Carpe Diem doet zijn naam eer aan: overdag een gezellige tearoom, ’s avonds laat een levendige cocktailbar. De vrouw des huizes steekt voor de gezelligheid een kaars aan op onze tafel. In haar hochdeutsche dialect en door het geschuifel van onze stoelen ontgaat het ons dat ze zegt het wat romantisch te zullen maken. Ons driemanschap monsterend lacht ze: Nah ja, Männer kennen kein Romantik. Wij lachen mee wanneer ze haar eigen woorden herhaalt, ze moest eens weten wat er in dit triumviraat speelt…

Bij wijze van late lunch of vroege apero bestelt Cris een tweede rondje Long Islands met wat knabbels erbij. Onder het keuvelen over een korte week Berlijn en de afwikkeling van zijn perte totale leg ik uit dat het hier een Doppelstadt is. Wiedenbrück was ouder, Rheda groter want een middeleeuws graafschap rond de feodale burcht, maar dat verhaal bespaar ik hen. De vakwerkhuizen op het plein en in de smalle straat hier rechtover stammen uit de 16de en 17de eeuw. De namiddag tikt steeds sneller weg en na een laatste rondje is het opgehouden met regenen. Het signaal om ons klaar te gaan maken voor dat fameuze laatste avondmaal.

Edlen Ambiente

Wanneer we allemaal gewassen en gestreken zijn komt Wouter naar boven, piekfijn in zijn roze hemd en pull gestoken. Geen dresscode met dezelfde hemden vandaag. Dat zaait toch alleen verwarring bij de guitige maître d’hôtel. Het avondfeest in Das König wordt opgesteld en een buffet blokkeert de achterdeur dus moeten we omlopen. Hopelijk regent het deze nacht niet want we dachten gewoon de straat over te kunnen steken. Anders pakken we uit de auto toch nog snel een paraplu? De Michelin-zaal is met 16 couverts nog niet half zo groot bemeten als de drukke brasserie van het bijhorende hotel. Dan hadden we toch beter hier twee kamers geboekt vermits die sauna waarvoor ik het deed er toch niet meer is. Misschien iets voor volgend jaar, wie weet…

Eind negentiende eeuw begon Urgroßvater, Ferdinand Reuter, hier een Kneipe en dreef ook handel in koloniale waren. Zijn echtgenote kookte toen al Westfälisches Pfefferpotthast und Bratenschnittchen voor handelsreizigers en gasten. Het begin van 4 generaties sterke vrouwen: de moeder van de huidige sterrenchef volgde haar scholing in Zwitserland. Daar leerde ze haar man en de Franse keuken kennen. Samen legden zij de fundamenten voor de opdeling tussen bodenständige Bistroküche en topgastronomie. Vandaag tovert Iris Bettinger met de Reuter-Mannschaft niet alleen de gerechten voor Gastwirtschaft Ferdinand op tafel, maar ook buitengewone gastronomische creaties voor ons en haar zaalpersoneel zorgt voor een gastvrije culinaire ervaring.

Außergewöhnlichen Kreationen

In de lobby van Hotel Reuter neemt een jonge man meteen onze jassen aan en vraagt of we een reservatie hebben in de brasserie? Euh nee, zien we er zo uit of zijn we underdressed? Terwijl hij het volgende gezelschap ontvangt en ook weer weg stuurt omdat de drukke Gastwirtschaft volzet is, wachten wij op de maître die onze namen zoekt in zijn grote boek. Herr Paemelaere willkommen, ist das Stien oder Stein? Stijn, auf Flämisch. De joviale man heeft in Luik gestudeerd en kent zelfs een mondje Nederlands want zijn vrouw is van Maastricht. Dat weten we allemaal al voor hij ons neerzet aan een ronde tafel onder een opmerkelijk schilderij. Geen discussie nodig, we nemen ook vandaag het uitgebreide menu met bijpassende wijnen. Duitse want ze gaan hier prat op regionale kwaliteit.

Geen Franse champagne dus en terwijl onze gastheer een Sekt ontkurkt, bekijk ik het expressieve doek. Wissen Sie was das vorstellt? Een geschoten ree en hij vindt het trouwens zelf maar niks. Helaas moet het blijven hangen want dat lelijk ding is het duurste in de ganse zaak. Het strakke interieur is er helemaal op aangepast, zucht de man die mij onmiddellijk als de clown van het gezelschap herkent. Cris en Wouter tonen de finesse van echte connoisseurs dus presenteert hij aan hen de mousserende Riesling met een blik op de tafel achter ons. Daar zitten twee opzichtige heerschappen waarover geen enkele twijfel bestaat, ze zijn duidelijk van dezelfde obediëntie als wij. Net als één van de garçons die een paar keer schuin naar onze happy single kijkt. Zijt gij maar braaf kleine, want als Cris snurkt slaap ik deze nacht bij u!

Liebe zum Detail

De amuses komen op tafel en van zodra alle gasten er zijn, begint Iris aan de rest van de service. Subtiele combinaties met klassieke herfsttoetsen van streekeigen producten met wild als hoofdgerecht. De maître verschijnt aan tafel met onze borden en kijkt veelbetekenend naar het schilderij: Hier kommt das geschossene Hirsch… Normale mensen sluiten na het dessert af met koffie en een poes, maar alle buikjes zijn weer veel te blij. We krijgen de voorziene friandises bij de rest van een fles water terwijl ik op de rekening wacht. Pas bij de derde bankkaart wordt mijn transactie geaccepteerd. Oef, laat die afwas maar staan, grap ik nog. Blijkbaar is het niet de eerste keer dat het toestel op buitenlandse kaarten hapert. Aan uitgegeven bedragen en limieten lag het gelukkig niet. No limits.

Cris gaat gelijk naar het hotel terwijl ik met Wouter terugloop naar de Carpe Diem bar. Ze hadden er Espresso Martini’s en ik ben nog niet klaar om op deze memorabele avond afscheid te nemen van mijn Kuschelbär. Ergens voorbij middernacht geeuwt hij: we zullen ook maar gaan slapen zeker? Best ja. Mijn arm in de zijne hakend trek ik hem onderweg wat dichter tegen mij aan. Bij de deur staan uitgelaten feestvierders van het trouwfeest te roken. Ze zien ons van ver aankomen waggelen dus laat ik hem onmiddellijk weer los. Guten Abend. Bloedserieus terwijl we hen passeren, verdwijnen we gniffelend naar in de lift. Ik steek hem nog in bed voor ik een verdieping hoger ga, met op zijn voorhoofd zacht een kus. Cris is nog wakker, die dacht misschien dat ik echt beneden zou blijven slapen als hij nu al luidkeels lag te ronken. No Boundaries.

Zondag 5 november 2023

Traject: Rheda-Wiedenbrück – Bertem, 330 km

’s Morgens is Wouter als eerste wakker en wacht op ons om naar het ontbijtbuffet te gaan. Buikje wordt al boos! We hebben nog alle tijd en de regenwolken zijn vannacht weggewaaid. Het zou een optie zijn, maar in een wandeling hebben we daarna toch geen zin. Met nog een paar uur snelweg voor de boeg vertrekken we liever ineens naar huis, want daar wachten Billy en de poes. Wouter mag straks de Berlingo houden zolang het nodig is. Als hij tegen Valentijn een nieuwe auto heeft, is hij BOB! Maar eerst eten we bij hem frietjes van de frituur, gewoon thuiskomen is ook altijd een klein geluk!

Het malheur van zijn brokkenpiloot zette me thuis aan het denken: ik laat hem in onze polissen opnemen als courante bestuurder om eventuele discussies over verzekerbaarheid te voorkomen. Als ’t god belieft, zou mijn oma zeggen, rijdt hij volgende zomer ook mee met de camper. Ik hoop met gans mijn melancholieke ziel dat hij ook dat verlof geregeld krijgt, want onzekerheid en bezorgdheid wegen op mijn gemoed. Het voornemen om altijd voor onze happy single te zorgen en zijn engagement hetzelfde te doen voor zijn versleten venten, zullen we volgend jaar bezegelen op een echt jubileumfeest met familie en naaste vrienden. Het is goed zoals het is, Stijntje. No stress.